گامی بلند در مسیر خودکفایی صنعتی: بومی‌سازی دستگاه‌های پایش وضعیت موتور با هوش مصنوعی

شرکت مهندسی ابزار دقیق جهان‌بین پارس با بومی‌سازی دستگاه‌های پایش وضعیت موتور مبتنی بر هوش مصنوعی، گامی مهم در جهت خودکفایی صنعتی کشور برداشت. این دستگاه با قیمتی نصف نمونه‌های خارجی، به تشخیص زودهنگام عیوب موتورها کمک می‌کند و طول عمر آنها را افزایش می‌دهد.

به گزارش دبیرخانه برنامه ملی آبادیران مدیر عامل شرکت مهندسی ابزار دقیق جهان‌بین پارس ابتدا در خصوص محصولات این شرکت و کاربرد آن‌ها بیان کرد: ما در چندین حوزه فعالیت می‌کنیم که مهم‌ترین آن، تولید دستگاه‌های جمع‌آوری داده است. این دستگاه‌ها در صنایع مختلفی همچون فولاد، ذوب‌آهن و ... کاربرد دارند. محصول دانش‌بنیان ما، دستگاه پایش وضعیت است که برای سلامت‌سنجی موتورها استفاده می‌شود. با استفاده از این دستگاه، وضعیت موتورها را بررسی می‌کنیم و می‌توانیم زمان بروز خرابی را پیش‌بینی و قبل از وقوع آن، اقدامات لازم را انجام دهیم. علاوه بر این، در حوزه پزشکی نیز فعالیت داریم و در حال حاضر مشغول کار بر روی دستگاه‌های ثبت سیگنال‌های مغزی هستیم.

ایشان در توضح اهمیت استفاده از هوش مصنوعی در سلامت‌سنجی دستگاه‌ها گفت: امروزه، صنایع مختلف در رقابت تنگاتنگ با یکدیگر برای تولید محصولات باکیفیت‌تر و کم‌هزینه‌تر هستند. در این میان، هوش مصنوعی به کمک بسیاری از صنایع آمده و نقشی کلیدی در کاهش هزینه‌ها ایفا می‌کند.

یکی از کاربردهای مهم هوش مصنوعی، سلامت‌سنجی دستگاه‌ها است. تشخیص زودهنگام و بلادرنگ عیوب، از جمله چالش‌های مهمی است که اغلب صنایع با آن مواجه هستند. عیب را می‌توان به عنوان انحراف عملکرد دستگاه از حالت بهینه و ایجاد نقص در آن تعریف کرد.

وی افزود: درست است که دستگاه معیوب همچنان به کار خود ادامه می‌دهد، اما عملکرد آن از حالت ایده‌آل فاصله می‌گیرد. اگر به موقع به عیب توجه شود، می‌توان با صرف هزینه‌ای کم آن را رفع کرد. اما نادیده گرفتن عیب، می‌تواند منجر به خرابی و از کار افتادگی دستگاه شود که علاوه بر خسارات مالی، خطرات جانی را نیز برای پرسنل به همراه خواهد داشت. استفاده از الگوریتم‌های هوشمند در تشخیص عیب، می‌تواند به طور قابل توجهی عملکرد دستگاه‌های تشخیص عیب را ارتقا دهد.

مدیر عامل شرکت مهندسی ابزار دقیق جهان‌بین پارس در مورد کاربرد هوش مصنوعی در تشخیص عیب موتورها گفت: یکی از تجهیزات پرمصرف در صنایع مختلف، موتورهای الکتریکی و ژنراتورها هستند. در خطوط تولید صنایع فولادی، ذوب‌آهن، نفت و سایر صنایع کوچک و متوسط، از موتورها به طور گسترده استفاده می‌شود.

هدف از توسعه این محصول، ارتقای الگوریتم‌های هوش مصنوعی جهت تشخیص عیوب الکتریکی و مکانیکی موتورها با استفاده از داده‌های مناسب شامل ارتعاش، آکوستیک (صوت) و جریان است.

این محصول یک سیستم یکپارچه با سه قابلیت مهم از جمله : ثبت و جمع‌آوری داده (دیتالاگر)، پردازش داده‌ها، پایش وضعیت و تشخیص عیوب موتورها است.

وی گفت: در گام اول، مدار و شماتیک دستگاه در نرم‌افزار آلتیوم طراحی شده است. این دستگاه قابلیت ثبت و اندازه‌گیری کمیت‌های مختلفی مانند ارتعاش، جریان، ولتاژ، آکوستیک (صوت)، دما، رطوبت و ... را دارد که در صنایع فولاد، ذوب آهن، صنایع کوچک و متوسط، صنایع نفتی و گاز و ... بسیار حائز اهمیت هستند.

نرخ نمونه‌برداری داده‌ها در دستگاه جمع‌آوری داده موتورها، از اهمیت بالایی برخوردار است. تیم تحقیقاتی این طرح طی ۵ سال گذشته، با انجام مطالعات و پژوهش‌های مختلف، حداقل نرخ نمونه‌برداری داده‌های موتور را تعیین کرده‌اند.

مهران صفری در توضیح مزایای محصول اشاره کرد: تشخیص زودهنگام و دقیق عیوب الکتریکی و مکانیکی موتورها،افزایش طول عمر موتورها،کاهش هزینه‌های تعمیرات و نگهداری،ارتقای ایمنی و کارایی خطوط تولید است. حوزه‌های کاربرد این محصول شامل؛ صنایع فولادصنایع ذوب‌آهن، صنایع نفت و گاز، صنایع کوچک و متوسط می‌باشد.

مهران صفری دهنوی در خصوص بزرگ‌ترین یا مهم‌ترین دستاورد این مجموعه بیان کرد: سال جاری برای ما با دو دستاورد ارزشمند همراه بود. در جشنواره اندیشمندان، از میان ۳۵۶ طرح شرکت‌کننده، جزو ۱۲ طرح برتر انتخاب شدیم. همچنین در گرند فناوری فولاد، با کسب عنوان برگزیده، مورد تقدیر فولاد مبارکه و بنیاد نخبگان قرار گرفتیم. ما در مقایسه با رقبای خارجی، علاوه بر ارائه محصولات با قیمت مناسب‌تر، خدمات و تجهیزات جانبی کاربرپسند را نیز به مشتریان خود در داخل کشور ارائه می‌دهیم.

محصولات ما با قیمتی پایین‌تر از نمونه‌های خارجی به بازار عرضه می‌شوند این درحالیست که عملکرد محصولات ما در مقایسه با نمونه‌های خارجی، به مراتب بالاتر است.

همچنین منوی کاربری دستگاه به زبان فارسی طراحی شده و برای کاربران ایرانی به آسانی قابل استفاده است.

از دیگر مزایای این محصول این است که دستگاه با توجه به شرایط و نیازهای خاص کشور ایران طراحی و ساخته شده است.

ضمن قدردانی از حمایت‌های ارزشمندی که از شرکت‌های دانش‌بنیان صورت می‌گیرد، خواهشمندیم فرآیند طولانی و پیچیده اخذ تسهیلات برای این شرکت‌ها را تسهیل و تسریع بفرمایید.

وی در کاربرد محصولات خود در حوزه مناطق کمتربرخوردار اظهار داشت: این شرکت با تمرکز بر توسعه و ارائه راه‌حل‌های نوآورانه، در حال حاضر با شرکت آبفا و فولاد سفیددشت در استان چهارمحال و بختیاری همکاری دارد. این تعاملات ضمن کمک به رفع چالش‌های موجود در این مناطق، در ایجاد فرصت‌های شغلی نیز موثر بوده است.