هوش مصنوعی ساخت ایران، معادن مس را متحول می‌کند

به گزارش دبیرخانه برنامه ملی آبادیران به نقل از تسنیم اجرای پروژه طراحی و راه‌اندازی هوشمندسازی معادن و تکمیل فناوری‌های وابسته در معدن مس سرچشمه کرمان که پیشتر در جریان توافقنامه همکاری چندجانبه شرکت صنایع ملی مس ایران، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو)، وزارت صنعت، معدن و تجارت با معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان در آبان ماه سال ۱۴۰۲ منعقد شده بود با برگزاری کمیته تخصصی موافقتنامه، کنسرسیوم تیم‌های بیستون کویر یزد و بهپویان امین منتظر برای معدن مس سرچشمه و همچنین کنسرسیوم گیتی گستر راهبر و بهپویان امین منتظر نیز دیگر کنسرسیوم برای معدن میدوک انتخاب و در حال تکمیل پروپوزال برنامه بار اول هستند.

استفاده از هوشمندسازی در صنعت معدن می‌تواند بهبودهای چشمگیری در عملکرد، ایمنی، بهره‌وری و مدیریت منابع و فرایندها ایجاد کند. اجرای پروژه طراحی و راه‌اندازی هوشمندسازی معادن و تکمیل فناوری‌های وابسته در معدن مس سرچشمه کرمان هم ناظر به این مهم درآبان ماه ۱۴۰۲ منعقد شد و قرار است با توان داخلی هوش مصنوعی را هوشمندسازی معادن و تکمیل فناوری وابسته به معدن را کلید بزنند.

فراهم کردن بستر همکاری متقابل به منظور هم افزایی ظرفیت‌ها و توانمندی‌های شرکت‌های دانش‌بنیان و صنایع برای اجرای هوشمندسازی معادن و تکمیل فناوری‌های وابسته با تمرکز بر سیستم پایش و گسیل ناوگان بارگیری و باربری و تاکید بر هوش مصنوعی و امنیت‌ سایبری در راستای توسعه بازار شرکت‌های دانش‌بنیان و خلق ارزش افزوده به کمک فناوری از صنایع، جزو محورهای اصلی این موافقت‌نامه همکاری چهارجانبه است.

اجرای این پروژه در قالب تشکیل کنسرسیومی متشکل از شرکت‌های دانش‎بنیان داخلی و در صورت نیاز استفاده از خدمات شرکت توانمند خارجی با ارزیابی دقیق شرکت‌های دانش‌بنیان و معرفی توانمندترین شرکت(های) دانش‌بنیان توسط معاونت علمی جهت حضور در کنسرسیوم، محقق خواهد شد.

پس از عقد موافقتنامه همکاری چندجانبه شرکت صنایع ملی مس ایران، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو)، وزارت صنعت، معدن و تجارت با معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان در آبان ماه سال ۱۴۰۲، ضمن تهیه پیش نویس فراخوان و RFP مربوطه در دی ماه ۱۴۰۲ برگزار شد و ضمن غربال 75 تیم شرکت‌کننده در فراخوان، پنج تیم به مرحله نهایی نهایی رسیده و سه تیم با کسب بیشترین امتیاز جهت شرکت در پروژه انتخاب شدند.

با برگزاری کمیته تخصصی موافقتنامه مقرر شد این تیم‌ها در قالب دو کنسرسیوم مجزا پروپوزال داده و اقدام به اخذ مجوز بار اول کنند و که در حال حاضر این تیم‌ها در حال تکمیل پروپوزال برنامه بار اول هستند.

کنسرسیوم تیم‌های بیستون کویر یزد و بهپویان امین منتظر برای معدن مس سرچشمه و همچنین کنسرسیوم گیتی گستر راهبر و بهپویان امین منتظر نیز دیگر کنسرسیوم برای معدن میدوک است.

از مزایای هوشمندسازی معادن می توان به «مدیریت تجهیزات و فرایندها» از رهگذر نظارت و مدیریت بهینه تجهیزات معدن از جمله کامیون‌ها، دستگاه‌ها و تجهیزات حفاری با استفاده از سنسورها و داده‌های هوشمند، «ایمنی کارکنان»، از طریق استفاده از دوربین‌ها، سنسورها، و فناوری‌های ارتباطی برای ارتقای ایمنی کارکنان، تشخیص خطرات و حوادث پیش‌بینی نشده، «مدیریت مخازن و انبارها» با بهینه‌سازی مدیریت مخازن و انبارها با استفاده از سیستم‌های هوشمند، «پیش‌بینی خرابی تجهیزات» با استفاده از داده‌های هوشمند برای پیش‌بینی خرابی‌ها و تعمیرات پیشگیرانه تجهیزات، «مدیریت بهینه انرژی» به واسطه کاهش مصرف انرژی و بهینه‌سازی فرایندهای مصرف انرژی در معادن با استفاده از داده‌های هوشمند، «کنترل خودکار فرایندها» از طریق اتوماسیون فرایندها و استفاده از کنترل‌های خودکار، «مدیریت بهینه زنجیره تأمین (لجستیک)» با بهبود در مدیریت و هماهنگی زنجیره تأمین از طریق اطلاعات دقیق و به‌روز درباره وضعیت تجهیزات و موجودی‌ها، «بهبود فرایندهای حفاری» به واسطه بهینه‌سازی فرایندهای حفاری و استخراج معدن با استفاده از اطلاعات دقیق در زمینه‌های نقشه‌برداری و جمع‌آوری داده و  کاهش آثار زیست‌محیطی با استفاده از فناوری‌های بهینه‌سازی و هوشمندسازی برای کاهش آثار زیست‌محیطی مرتبط با فعالیت‌های معدنی از مزایای هوشمندسازی معادن است.

از این رو، طراحی و اجرای هوشمندسازی معادن و تکمیل فناوری‌های وابسته (با تمرکز بر سیستم پایش و گسیل ناوگان بارگیری و باربری و تأکید بر هوش مصنوعی و امنیت سایبری) در راستای توسعه و تحقق اقتصاد دانش‌بنیان در کشور در دستور کار معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری قرار گرفت.