مدیریت پایدار منابع آب در دشت‌های کمتر‌برخوردار؛ الگوی دشت متعادل پایدار در خدمت کشاورزان

الگوی دشت متعادل پایدار، راه‌حلی نوآورانه برای مدیریت منابع آب و افزایش بهره‌وری در مناطق کم‌برخوردار کشور است. این الگو با تمرکز بر بومی‌سازی دانش و استفاده از فناوری‌های نوین، به دنبال ارتقای سطح زندگی و رونق اقتصادی در این مناطق است.

به گزارش دبیرخانه برنامه ملی آبادیران مشاور مدیر عامل شرکت زیست آب پر آب ابتدا در خصوص محصولات این شرکت و کاربرد آن‌ها بیان کرد: ما با ارائه الگوی دشت متعادل پایدار، خدمتی نوآورانه در زمینه‌ی مدیریت منابع آبی و افزایش بهره‌وری آب در بخش کشاورزی ارائه می‌دهیم. این روش، ضمن تامین آب مورد نیاز دشت‌های کشور برای مصارف جدید، به خصوص در بخش صنعت، راهکاری پایدار برای حفظ تعادل منابع آبی نیز ارائه می‌کند.

وی افزود: الگوی دشت متعادل پایدار، به عنوان یک سیستم جامع و قابل اجرا، شامل اجزای مختلفی است که در کنار یکدیگر عمل می‌کنند. مهم‌ترین بخش این سیستم، "بازار آب" است که در سطح دشت اجرا می‌شود و امکان مبادله‌ی آب بین کشاورزان را فراهم می‌کند.

وی گفت: در این سیستم، کشاورزان می‌توانند در ازای دریافت پول، بخشی از سهمیه‌ی برداشت آب سالانه خود را به خریداران دیگر واگذار کنند. این مبادله به صورت شفاف و تحت نظارت دقیق انجام می‌شود و از طریق "کنتورهای هوشمند" میزان برداشت و فروش آب به طور دقیق اندازه‌گیری و ثبت می‌شود.

وی تصریح کرد: علاوه بر بازار آب، "بانک آب" نیز نقش مهمی در این سیستم ایفا می‌کند. این بانک، وظیفه‌ی حسابداری و مدیریت سوابق برداشت و مبادله‌ی آب در هر دشت را بر عهده دارد. اطلاعات شفاف دشت نیز بخش دیگری از این الگو است که شامل اطلاعات مربوط به الگوی کشت، الگوی دشت و استانداردهای آبی برای محصولات کشاورزی می‌شود. این اطلاعات به کشاورزان در جهت انتخاب الگوی کشت مناسب و مدیریت بهینه‌ی منابع آب کمک می‌کند.

ایشان تصریح کرد: الگوی دشت متعادل پایدار، به عنوان یک راه‌حل جامع و دانش‌بنیان، مورد تایید معاونت علمی ریاست جمهوری قرار گرفته و نشان دانش‌بنیان را دریافت کرده است. این الگو در حال حاضر به صورت دشتی به کارفرمایان دولتی، به خصوص سازمان‌های مرتبط با شرکت مدیریت منابع آب و جهاد کشاورزی، ارائه می‌شود.

با اجرای این الگو، می‌توانیم به طور قابل توجهی در مدیریت منابع آبی و افزایش بهره‌وری آب در بخش کشاورزی گام برداریم و ضمن تامین نیازهای آبی بخش‌های مختلف، به حفظ تعادل و پایداری منابع آبی کشور نیز کمک کنیم.

محمد مهدی جعفری همدان در خصوص بزرگ‌ترین یا مهم‌ترین دستاورد این مجموعه بیان کرد: ما با ارائه الگوی دشت متعادل پایدار، خدمتی نوآورانه در زمینه‌ی مدیریت منابع آبی و افزایش بهره‌وری آب در بخش کشاورزی ارائه می‌دهیم. این روش، ضمن تامین آب مورد نیاز دشت‌های کشور برای مصارف جدید، به خصوص در بخش صنعت، راهکاری پایدار برای حفظ تعادل منابع آبی نیز ارائه می‌کند.

وی گفت: الگوی دشت متعادل پایدار، به عنوان یک سیستم جامع و قابل اجرا، شامل اجزای مختلفی است که در کنار یکدیگر عمل می‌کنند. مهم‌ترین بخش این سیستم، "بازار آب" است که در سطح دشت اجرا می‌شود و امکان مبادله‌ی آب بین کشاورزان را فراهم می‌کند.

وی تاکید کرد: در این سیستم، کشاورزان می‌توانند در ازای دریافت پول، بخشی از سهمیه‌ی برداشت آب سالانه خود را به خریداران دیگر واگذار کنند. این مبادله به صورت شفاف و تحت نظارت دقیق انجام می‌شود و از طریق "کنتورهای هوشمند" میزان برداشت و فروش آب به طور دقیق اندازه‌گیری و ثبت می‌شود.

علاوه بر بازار آب، بانک آب نیز نقش مهمی در این سیستم ایفا می‌کند. این بانک، وظیفه‌ی حسابداری و مدیریت سوابق برداشت و مبادله‌ی آب در هر دشت را بر عهده دارد. اطلاعات شفاف دشت نیز بخش دیگری از این الگو است که شامل اطلاعات مربوط به الگوی کشت، الگوی دشت و استانداردهای آبی برای محصولات کشاورزی می‌شود. این اطلاعات به کشاورزان در جهت انتخاب الگوی کشت مناسب و مدیریت بهینه‌ی منابع آب کمک می‌کند.

وی گفت: الگوی دشت متعادل پایدار، به عنوان یک راه‌حل جامع و دانش‌بنیان، مورد تایید معاونت علمی ریاست جمهوری قرار گرفته و نشان دانش‌بنیان را دریافت کرده است. این الگو در حال حاضر به صورت دشتی به کارفرمایان دولتی، به خصوص سازمان‌های مرتبط با شرکت مدیریت منابع آب و جهاد کشاورزی، ارائه می‌شود.

با اجرای این الگو، می‌توانیم به طور قابل توجهی در مدیریت منابع آبی و افزایش بهره‌وری آب در بخش کشاورزی گام برداریم و ضمن تامین نیازهای آبی بخش‌های مختلف، به حفظ تعادل و پایداری منابع آبی کشور نیز کمک کنیم.

ایشان در خصوص رقم اشتغالزایی مستقیم و غیرمستقیم ایجاد شده توسط این مجموعه گفت: در مجموعه ما به صورت مستقیم حدود ۲۵ نفر هستند و غیرمستقیم نیز ۱۰۰ نفر با ما همکاری می‌کنند.

وی در خصوص کاربرد محصولات خود در حوزه مناطق کمتربرخوردار اظهار داشت: فعالیت ما در الگوی دشت متعادل پایدار، به طور خاص برای مناطق کمتر‌برخوردار در نظر گرفته شده است. بخش کشاورزی در این مناطق با چالش‌های متعددی از جمله کمبود منابع آبی و پایین بودن بهره‌وری مواجه است.

ما با تمرکز بر این مناطق، به دنبال ارائه راه‌حلی پایدار برای مدیریت منابع آب و افزایش درآمد کشاورزان هستیم. اولین پروژه‌ی ما در شهرستان خواف اجرا شد که با استقبال چشمگیر کشاورزان این منطقه مواجه شد.

وی افزود: این الگو با هدف افزایش بهره‌وری آب و ایجاد فرصت‌های جدید برای کسب درآمد برای کشاورزان در مناطق کم‌آب طراحی شده است. با اجرای این الگو، کشاورزان می‌توانند از طریق فروش مازاد آب خود به سایرین، درآمد کسب کنند.

این امر نه تنها به افزایش درآمد کشاورزان منجر می‌شود، بلکه به ارتقای سطح زندگی و رونق اقتصادی در این مناطق نیز کمک می‌کند.

ما از حمایت‌های معاونت محترم در زمینه‌های فنی و اجرایی این پروژه سپاسگزاریم. با این حال، برای توسعه و گسترش این الگو به حمایت‌های مالی بیشتری از سوی نهادهای ذی‌ربط، به خصوص بانک‌ها، نیازمندیم.

تعامل و همکاری بیشتر با سیستم بانکی، به ما در تسریع روند اجرای این طرح در سایر مناطق کمتر برخوردار کشور و کمک به کشاورزان این مناطق خواهد کرد.