رویکردی سازگار با محیط زیست برای مدیریت آفات کشاورزی به نام «کنترل بیولوژیک»

به گزارش دبیرخانه برنامه ملی آبادیران رضا عربی، مدیر تولید شرکت دانش‌بنیان امداد گیاه آریا  ابتدا در خصوص محصولات و حوزه فعالیت این شرکت بیان کرد: رشد روز افزون جمعیت کشورهای مختلف جهان، نیاز به مواد غذایي را افزایش داده و انسان را ناگزیر به تولید بیشتر محصولات کشاورزی كرده است. انسان از دیرباز با مشکل آفات و بیماری‌های گیاهي برای تولید محصولات کشاورزی مواجه بوده و برای حفظ محصول تولیدی خود به روش‌های مختلف با آفات گیاهي مبارزه کرده است. با تولید و عرضه سموم شیمیایي مختلف و تشویق کشاورزان به استفاده از سموم، روزبه‌روز بر وسعت سمپاشي علیه آفات گیاهي افزوده شد.

به علت تاثیر سریع سموم در کنترل آفات و مصرف آسان آن‌ها، بدون آینده‌نگری و توجه به اثرات مخرب آن بر محیط زیست و انسان با مصرف بیش از حد سموم شیمیایی، در مدت کوتاهی آثار مصرف بی‌رویه سموم شیمایی بر روی انسان و سایر جانداران، آب و محیط زیست آشکار گردیده است.

مصرف بی‌رویه سموم ضمن از بین بردن حشرات مفید و دشمنان طبیعی آن‌ها و مقاوم شدن آفات گیاهی در مقابل سموم، سلامتی انسان را نیز به خطرانداخته است. با وجود پسماند سموم در محصولات کشاورزی روزبه‌روز برشمار قربانیان سموم شیمیایی و مبتلایان به بیماری‌های صعب‌العلاج نظیر سرطان، نازایی، مسومیت‌های حاد و مزمن و… افزوده شده است. ما برای کنترل آفات از مهارگر های زیستی(سنک شکارگر، کنه‌های شکارگر، زنبورهای پارازیتوئید و کفشدوزک‌ها) بهره می‌گیریم و با این روش به تولید محصول سالم و کشاورزی پایدار دست می‌یابیم.

در مجموعه ما کاهش خسارت ناشی از آفات، تولید محصولات سالم و ارگانیک، کاهش مقاومت آفات نسبت به سموم شیمیایی و همچنین حفظ محیط زیست از طريق عوامل بيولوژيكي بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در اين روش با استفاده از محصولات مهارگر دیگر لازم نیست برای دفع آفات، از انبوه سموم شیمیایی استفاده کرد چون این حشرات مفید وظیفه از بین بردن آفات را در گلخانه‌ها، باغها و مزارع بر عهده دارند.

وی در ادامه افزود: کنترل بیولوژیک مهارگر یک روش برای مدیریت آفات و بیماری‌ها در کشاورزی و باغبانی است که از عوامل زنده مانند میکروارگانیسم‌ها، حشرات و انگل‌ها برای مقابله با مشکلات گیاهان استفاده می‌شود. این روش مبتنی بر استفاده از حشرات یا میکروارگانیسم‌هایی است که به طور طبیعی در محیط زیست وجود دارند.

وی تصریح کرد: اين روش كه با نام علمي "بایوکنترل" شناخته می‌شود، یک رویکرد پایدار و سازگار با محیط زیست برای مدیریت آفات و بیماری‌ها در کشاورزی، جنگل‌کاری و سایر سیستم‌های بومی است. در مهارگر برخلاف روش‌های شیمیایی سنتی، کنترل بیولوژیک بر پدیده‌های طبیعی گیاه‌خواران و کارآگاهان آفات تکیه دارد تا جمعیت آنها را تنظیم کند. این رویکرد از ارتباطات پیچیده‌ای که در اکوسیستم‌ها وجود دارد بهره می‌برد؛ آن هم با هدف حفظ تعادل بین آفات و دشمنان طبیعی آن‌ها.

ایشان در خصوص کاربرد محصولات خود در حوزه آبادانی و پیشرفت مناطق کمتربرخوردار و فعالیت‌های برنامه ملی آبادیران اظهار داشت:  با توجه به فعالیت ما در حوزه کشاورزی که بیشتر در مناطق کمتربرخوردار انجام می‌شود در صورت کنترل بیولوژیک مهارگر برای مدیریت آفات و بیماری‌ها در کشاورزی و باغبانی سبب کاهش مصرف سموم و خطرات ناشی از آن‌ها، افزایش کیفیت و کمیت محصولات و حفظ محیط زیست می‌شویم. اتفاقی که اگر به شکل هدفمند و سراسری در این مناطق به وقوع بپیوندد تأثیر مستقیمی بر سلامت مردم خواهد داشت. البته انجام این مهم به ورود نهادهای متولی از جمله جهاد کشاورزی و همچنین متولیان عرصه آبادانی و پیشرفت نیاز دارد که در این بین برنامه ملی آبادیران به عنوان حلقه وصل ما و این نهادها نقش مهمی دارد.